Depotschatje 3: Het licht van Galicië

Het Vughts Museum wil zo’n goed mogelijk beeld geven van de geschiedenis en cultuur van Cromvoirt, Helvoirt en Vught. Daarbij maakt het museum gebruik van allerlei voorwerpen en kunst uit het depot. Maar veel objecten blijven in het depot liggen of hangen. Elke maand kiezen de vrijwilligers van de Registratie een ‘Depotschatje’ uit, om op deze manier te belichten.

Het Vughts museum heeft een aardige collectie schilderijen van de Vughtse kunstschilder Reinier Pijnenburg. Hij was natuurlijk een Vughtse jongen, geboren in 1884 op Huisje ten Halve, dus is het mooi dat hij zo ruim is vertegenwoordigd in de collectie.

Onlangs zijn er twee schilderijen aan het museum geschonken en het is bijzonder dat er uit één collectie twee zó verschillende schilderijen van Pijnenburg komen.

Het gaat om een donker, traditioneel stilleven uit 1915 en een licht en luchtig schilderstuk van een Galicische boer uit 1918. Beide schilderijen zijn in Spanje geschilderd. Vanaf ongeveer 1900 schilderde Reinier in een traditionele donkere, academische stijl. Dat deed hij op de academies waar hij zijn opleiding heeft genoten en later ook nog in Parijs, waar hij tussen 1906 en 1915 heeft gewoond en gewerkt.

Het stilleven met een kan, granaatappel en ander fruit is bijna zeker in Barcelona geschilderd, ook omdat er een granaatappel op staat, een exotische vrucht die toen waarschijnlijk in Frankrijk nog niet verkrijgbaar was. In 1915 ontvluchtte Reinier met zijn jonge vrouw de oorlog en vertrok vanuit Parijs naar Spanje. Het is bekend dat hij in Barcelona exposeerde met dit soort stillevens.

Het tweede schilderij is een opvallend licht, luchtig en kleurig schilderij dat in Galicië is geschilderd, waar hij in 1918 verbleef. In de jaren 1915-1918 heeft zijn werk dus een behoorlijke transformatie ondergaan onder invloed van het licht in Spanje en door belangrijke Spaanse schilders zoals Fernando Álvarez de Sotomayor en Joaquin Sorolla, die een losse schilderstijl hadden. Deze stijl heeft hij zijn verdere leven vastgehouden. Dat het licht zo’n invloed kan hebben op het schilderen blijkt uit later werk dat hij in Marokko en Zuid-Spanje heeft gemaakt, maar ook het Brabantse werk vanaf 1920 heeft een lossere en lichtere schilderstijl opgeleverd.

Veronica Dénis