Depotschatje 5: Archeologische objecten uit Helvoirt

Het Vughts Museum wil een zo’n goed mogelijk beeld geven van de geschiedenis en cultuur van Cromvoirt, Helvoirt en Vught. Daarbij maakt het museum gebruik van allerlei voorwerpen en kunst uit het depot. Maar sommige schilderijen blijven in het depot liggen of hangen. Elke maand kiezen de vrijwilligers van de Registratie een ‘Depotschatje’ uit, om op deze manier te belichten.

De tentoonstelling ‘Het Middeleeuwse Vught’ van het Vughts Museum, nu te zien in DePetrus, geeft een overzicht van de vondsten die gedaan zijn tijdens de opgravingen op het Maurickplein, het Marktveld, kasteel Spreeuwenburg aan de Taalstraat en op kasteel Maurick.

De hier afgebeelde pot stamt ook uit de Middeleeuwen, maar staat daar niet; hij bevindt zich in het depot van het museum. De pot is gevonden op de Distelberg in het veen langs de Nieuwkuijkseweg in Helvoirt, schuin tegenover café Den Baai (tegenwoordig MAVI Restaurant & Cocktailbar). Wegenbouwer Ties Gubbels haalde hem enkele decennia geleden uit de grond tijdens rioleringswerkzaamheden en bezorgde de pot bij de toenmalige Helvoirtse gemeentesecretaris A.F. Leermakers.

De pot dateert van de vijftiende of begin zestiende eeuw. Het zal een kruik met handgreep zijn geweest, gebakken in het Rijngebied tussen Keulen en Bonn. Ook het dorp Raeren en omgeving in de provincie Luik was heel bekend om de productie van dergelijk aardewerk.

Een andere archeologische vondst uit Helvoirt die in het Vughts Museum wordt bewaard, is een Romeinse munt van omstreeks 305 n.Chr. Het is een bronzen follis ter grootte van 26 mm, geslagen in Trier. Hij weegt ongeveer 10 gram, ofwel 1/32 van een Romeinse pond of libra, en was met een inmiddels verdwenen dun laagje zilver afgewerkt.

De kop met lauwerkrans op de voorzijde is van Maximianus Herculius, Romeins Keizer van 286-305. Op de keerzijde staat de Genius (beschermgeest) van het Romeinse volk (Genio Popvli Romani), die een cornucopia (hoorn des overvloeds) vasthoudt en een offer giet vanaf een schaal.

Het museum heeft de pot of kruik en de Romeinse follis in bruikleen van de gemeente Vught, die ze op haar buurt bij de samenvoeging van Vught en Helvoirt vorig jaar verkreeg van de opgeheven gemeente Haaren.

Urijan Poerink