Kerkbanken en klokje DePetrus in Oekraïne

Vughts kerkbanken in Brody in Oekraïne

Rubriek Ontheemd erfgoed  (4)

In Vught wordt veel gebouwd. Vaak betekent dat, dat oude gebouwen worden gesloopt om nieuwbouw mogelijk te maken. Ook kunstwerken verdwijnen daardoor uit beeld. Soms worden ze herplaatst, maar soms ook verdwijnen ze naar de vuilstort. Het Vughts Museum doet zijn best om dit bedreigde erfgoed te redden. In deze rubriek vertellen we over een aantal kunstwerken die van hun plaats werden gehaald en wat ermee is gebeurd.

Kerkbanken voor Oekraïne

Soms blijven gebouwen bestaan, maar verandert hun functie. Een mooi voorbeeld is de Sint-Petruskerk die na dertien jaar strijd en overleg, fondsenwerving en restauratie een nieuwe bestemming kreeg als Ontmoetingscentrum DePetrus. Sindsdien geniet dit centrum internationale bekendheid met onder andere aandacht op CNN, het Amerikaanse Forbes, het Spaanse National Geographic, en in Russische en Duitse bladen. Afgelopen maand verscheen in Berlijn een monumentaal boek over ‘Temples of Books’ met de Vughtse DePetrus op de kaft.

Hoewel DePetrus zo’n fraaie herbestemming heeft gekregen, kon niet alles behouden worden. Zo verdwenen de kruiswegstaties naar een depot van het bisdom ’s-Hertogenbosch. Wel werd een herbestemming gevonden voor de kerkbanken van de Petruskerk en het kerkklokje. Die gingen in 2009 naar Oekraïne, naar het aartsbisdom Lviv. Er waren toen maar weinig Vughtenaren die wisten waar Lviv (vroeger Lemberg) lag. Het kerkbestuur van de Edith Steinparochie was via Kerk in Nood en het Bossche bisdom in contact gekomen met dit aartsbisdom. Daar werden nieuwe kerken gebouwd, maar ontbrak het aan voldoende middelen voor de inrichting. De Vughtse kerkbanken gingen onder meer naar het dorpje Brody.

Kerkklok van de St. Petruskerk

Bezoek aan Oekraïne in 2010

Namens het Vughtse kerkbestuur was Mira Ficq-Weijnen aanwezig bij de feestelijke overdracht van het kerkklokje en het kerkmeubilair. Mira Ficq: “In het voorjaar van 2010 kreeg ons kerkbestuur een uitnodiging om te komen kijken hoe alles was terechtgekomen.  Ik werd afgevaardigd en ging rond Pinksteren samen met Eugène van Deutekom als vertegenwoordiger van het bisdom vier dagen naar Lviv. Daar werden we twee dagen rondgereden door een seminarist langs kerken en kerkjes, die iets van onze spullen hadden gekregen. Zo kwamen we in een dorpje met een klokkentoren waarin plaats was voor drie klokken in drie gaten naast elkaar. Eén gat was leeg, in één hing al een klok en in het derde gat hing een heel klein exemplaar, het klokje dat in de Petrus naast de sacristie hing. De pastoor wees: “Voeght, Voeght!”. Op eerste Pinksterdag, in stralende zonneschijn, was een feestelijke mis in een grote kerk in Brody, stampvol blije mensen. Ik zat geklemd tussen twee vrouwtjes die mij allebei tegelijk een verhaal zaten te vertellen, waar ik natuurlijk niets van verstond, maar het is een onvergetelijke herinnering. Ze waren zo blij en dankbaar. Wat waren onze spullen goed terecht gekomen!”

Een geslaagde herbestemming dus. En nu maar hopen dat de kerkbanken en hun nieuwe gebruikers de huidige oorlog in Oekraïne overleven!

Henk Smeets