Even voorstellen 28: Hendrik de Bergaigne

Hendrik de Bergaigne wordt als hoogschout genoemd in een akte.

Rond 1640 zijn er twee Bergaignes in Den Bosch. Hoewel… ik ben er en een andere probeert de stad binnen te komen. Mijn naam is Hendrik de Bergaigne, in 1588 te Breda geboren, telg uit een calvinistische regentenfamilie. Ik studeer filosofie, wiskunde en rechten aan de Leidse universiteit en ben ritmeester in Heusden en schepen in Breda, maar ik vertrek nadat de Spanjaarden de stad veroveren. Vier jaar later woon ik als ritmeester der Staatse ruiterij het beleg van Den Bosch bij. Den Bosch is voor mij als calvinist veiliger en voor mijn carrière interessanter. De benoeming tot hoogschout en laagschout gaat echter niet zonder slag of stoot, want ik ben een Brabander en word door de Hollandse heren niet vertrouwd. Mijn voornaamste taak tijdens deze laatste fase van de Opstand is het opsporen en voorleiden van wetsovertreders, zoals mensen die openlijk het katholieke geloof belijden. Voor een paar duizend gulden kijk ik soms de andere kant op. Daarnaast moet ik alle kerken, kappellen en kloosters sluiten, zodat het katholieke Brabant minder opstandig zal zijn.

De andere De Bergaigne is Joseph de Bergaigne. Hij is door de Spaanse koning Filips IV aan de paus voorgedragen als bisschop van ’s-Hertogenbosch. Maar de Staten-Generaal verbieden hem toegang tot zijn bisdom, want de stad in handen is van de Republiek. De ene Bergaigne is de buitengesloten bisschop, de ander probeert het katholicisme in te dammen. En u vermoedt het al: Joseph Bergaigne is een ver familielid. Onze grootvaders zijn neven.

En dan Vught. In 1650 stel ik de schepenen hier aan en geef ik opdracht tot het afbreken van het heilig huisje van Machutus, dat zich in de huidige DePetrus bevond. Mijn zoon Henrick, uit het tweede van mijn drie huwelijken, volgt mij na mijn dood in 1666 als hoogschout en laagschout op. Overigens ben ik als hoogschout ook tijdelijk heer der heerlijkheid Cromvoirt en Vught en het lijkt erop dat ik in Vught een huis heb gehuurd. Ik weet niet meer waar. Kunt u mij dat misschien vertellen?

Beeldbron: BHIC.