Politieke biografie over in Vught geboren Alexander Gogel
Jan Postma is medio februari in Leiden gepromoveerd op een politieke biografie van Alexander Gogel, een boek dat ook nieuw licht werpt op de Bataafs-Franse tijd (1795-1813).
Isaäc Jan Alexander Gogel (Vught, 10 december 1765- Overveen, 13 juni 1821)
Zijn vader was Johann Martin Gogel, een Duits officier in Staatse dienst, gelegerd op Fort Isabella; zijn moeder was Alexandrina Crul, zus van schout bij nacht Willem Crul. Zijn ouders woonden aanvankelijk op Muyserick en vervolgens op het Marktveld (tegenwoordig nr. 34 en 36). Daar zag Isaäk het levenslicht.
Geboortehuis Gogel, hoek Martkveld/Torenstraat
Eenmaal volwassen speelde hij op landelijk niveau een belangrijke rol in de Bataafse Republiek, het Koninkrijk Holland en het Franse bestuur na inlijving van Nederland in het keizerrijk. Volgens de databank ‘Parlement en Politiek’ de ‘belangrijkste en bekwaamste minister uit de Bataafs-Franse tijd’. Hij begon in de handel en was vanaf 1791 eigenaar van het handelshuis ‘Gogel, Pluvinot en Gildemeester’ te Amsterdam. Als patriot kreeg hij in 1798 bestuursfuncties tijdens het radicale bewind en behield die onder latere, gematigder regeringen. Ontwierp als minister van Financiën het eerste landelijke (uniforme) belastingstelsel, dat in 1806 werd ingevoerd. Wist daardoor de inkomsten van het rijk sterk te laten toenemen. Stond in hoog aanzien bij Napoleon en diende onder hem als minister tijdens de inlijving door Frankrijk. Na het herstel van de onafhankelijkheid probeerde koning Willem I hem terug te krijgen in het landsbestuur. Gogel ging daar niet op in en werd eigenaar van een blauwselfabriek In Overveen
Gogel was mede verantwoordelijk voor de totstandkoming van de Nationale Konstgallerij, de voorloper van het Rijksmuseum. Hij vertaalde het Duitse zangspel ‘De Apotheker en de doctor’ van Carl Ditters von Dittersdorf.
In Vught herinneren een gedenksteen in zijn geboortehuis en de naar hem genoemde Gogelstraat aan de grondlegger van ons huidige belastingstelsel.
Voor meer informatie download de Gogel flyer (PDF).